نگاهي كوتاه به تمدن سومر

 سرزمين واقع در ميان دو رودخانه يا (ميانرودان) است.

اين منطقه آفتابي و كم باران نام خود را مديون دو رودخانه دجله و فرات است كه از آن مي گذرند.اين رودخانه ها نخستين جوامع بشري را به خود جلب كرده و اقوام زيادي در سرزمين واقع در ميان اين دو رود ساكن شدند.به لطف وجود اين رودخانه ها كشاورزي به سرعت در اين سرزمين شكل گرفت و توسعه يافت.در حدود سال 3300 قبل از ميلاد ، در سرزمين سومر شهرهاي زيادي به وجود آمدند كه داراي يك ساختار سلسله مراتبي بوده و يك شاه راهب بر آنها حكومت مي كرد.اين جوامع به الهه باروري اعتقاد داشتند. يكي از اين شهرها ، شهرك اوروك كه داراي حدود چند ده هزار جمعيت بود ، مبدا پيدايش اسطوره گيلگمش است.در عين حال شهر اوروك مبدا پيدايش نخستين خط تاريخ بشر است.اين خط با يك شي نوك تيز روي لوح هاي خاك رس مرطوب نقش مي شد.سپس اين لوح ها را در زير آفتاب سوزان يا درون كوره ها خشك مي كردند.به طوري كه اين لوح ها بسيار مقاوم مي شدند. اين خط به مالكان ثروتمند شهر امكان داد تا حساب دارايي هاي خود را روي اين لوح ها حفظ كنند.در آغاز اين نشانه ها نقاشي ها و تصاوير ساده اي بودند كه دارايي ها از قبيل گله هاي دام ، برده ها ، خانه ها ، ابزار و غيره را نشان مي دادند.در طول زمان ، افرادي كه مسووليت ثبت دارايي ها را داشتند اين نشانه ها را ساده تر كرده و به نمادهايي كاهش مي دهند تا بتوانند سريعتر بنويسند.درعين حال آنها نشانه هايي كه علامت آوايي داشتند را به اين خط اضافه مي كنند تا واژگان آن را توسعه دهند.مدتها بعد ، شهر اور كه يك دولت شهر بود ، ايجاد شد و به شيوه خود نشانه اي از عظمت تمدن سومري بود.در شهر اور حدود 2000 مقبره با تزيينات بسيار با شكوه وجود داشت كه قدمت آنها مشابه قدمت اهرام مصر در 2700 تا 2500 سال قبل از ميلاد مسيح است.به لطف آسمان بسيار صاف ، ساكنان اين منطقه وقت زيادي را به مشاهده ستاره ها و اجرام سماوي اختصاص مي دادند.اين مساله موجب ايجاد علم نجوم در تمدن سومر شد و در عين حال سومر مبدا پيدايش علم حساب است.سومري ها كاشف گردش شبانه روز و ساعت هستند. آنها 60 دقيقه در يك ساعت و 24 ساعت در شبانه روز را محاسبه كردند ، همچنين 360 درجه در يك دايره براساس محاسبات سومري ها بود.به لطف خط ، حاكمان شهرهاي سومر به سهولت فرامين خود را به سربازان و رعاياي خود ابلاغ مي كردند و هيچ فردي جرات سرپيچي از اين فرامين را نداشت.در جريان هزاره سوم قبل از ميلاد دولت شهرهاي سومر بي وقفه در حال نبرد با يكديگر بودند.در حدود سال 2300 قبل از ميلاد رقابت و درگيري ميان شهرهاي سومري موجب شد تا آنها به طور موقت تحت تسلط قوم اكد قرار گيرند.سارگون اول ، شاه آگاده ، شهري واقع در شمال سرزمين اكد بر سومريان تسلط يافت.به نظر مي رسد اكدها قومي از اقوام سامي بودند كه از شبه جزيره عربستان به اين سرزمين مهاجرت كرده بودند اما تمدن قوم اكد به سرعت رو به زوال نهاد و بار ديگر سومر احيا شد و شهر اور قدرت زيادي يافت.يكي از رقيبان عمده شهر اور ، شهر لاگاش بود كه مشهورترين شاه آن گوده آ نام داشت.در حدود 2000 سال قبل از ميلاد شهرهاي سومري و به ويژه شهر اور رو به زوال نهادند و اين امر موجب پيدايش پادشاهي هاي كوچك مستقل در اين منطقه شد.يكي از اين سلطنت ها در پيرامون شهر بابل ايجاد گرديد كه داراي يك سرنوشت منحصر به فرد شد.شهر بابل در منطقه كلده يا بابيلونيا در واقع در سرزمين سابق كشور اكد ايجاد شده بود و خيلي زود به قدرت برتر منطقه تبديل گرديد و يك امپراتوري شد.





تاريخ : سه شنبه 25 بهمن 1390برچسب:, | | نویسنده : مقدم |